Mittelschule czy Gimnazjum w Austrii – co wybrać dla dziecka? Ponieważ system szkolnictwa w Austrii jest trudny do opanowania nawet dla Austriaków, a ilość skrótów HS, AHS, MNS, BHS itd. przyprawia o ból głowy, stworzyliśmy tutaj mały przewodnik dla lepszej orientacji.
Rodzice dzieci czwartoklasistów, czy to z podstawówki, z Mittelschule, czy z gimnazjum w Austrii, stoją przed wielkim zapytaniem i co dalej? Co wybrać, która droga będzie najlepsza dla mojego dziecka? W grudniu trzeba wybrać nową szkołę a w styczniu są już zapisy. W wielu szkołach, gdzie trzeba najpierw zdać egzamin, trzeba podjąć tą decyzję dużo wcześniej.
Zaczniemy od podstawówek czyli (V) Volksschule w Austrii. Po ukończeniu czwartej klasy podstawówki dziecko w Austrii ma możliwość wyboru między :
1. (NMS) Neue Mittelschule (4lata) (wcześniej były również HS (Hauptschulen, które zostały zamienione na Neue Mittelschulen)
2. AHS (Algemeinen Bildende Höhere Schulen) w Austrii, które trwają 8 lat( 4 lata Unterstufe, 4 lata Oberstufe ) i które nie dają żadnego zawodu.
W trakcie gimnazjum po 4 latach znów można zmienić szkołę . By dostać się do Gimnazjum dzieci muszą na świadectwie z czwartej klasy mieć 1 i 2-jki, w przypadku 3- jki jest możliwość zdawania egzaminu.
3. S – Sonderschulen, szkoły dla dzieci mających trudności w nauce lub z upośledzeniem.
Wróćmy jednak do Mittelschule.
Neue Mittelschule zostały wprowadzone w 2012 r i w wielu przypadkach powstały ze starych Hauptschulen. Była to odpowiedz państwa na bardzo niski poziom w HS, i brak poziomu pośredniego dla dzieci, które nie mogły się dostać do gimnasjum a chciały się uczyć. Większość z NMS są profilowane, i kształcą już w wybranym kierunku np: informatyczny, biologiczny czy muzyczny, sportowy itd.
Z całą pewnością można stwierdzić że Neue Mittelschule jest prowadzone w bardzo ciekawy sposób, korzystając z nowych specjalnych programow nauczania, czy angażując dzieci w specjalne projekty. Poziom nauczanie jest również coraz wyższy. Wiele dzieci po NMS może przejść do Gimnazjum Oberstufe. Ogólnie rzec biorąc wielu rodziców boi się Mittelschule i na siłę próbuje wepchnąć dzieci do gimnazjum, nie wiedząc tak naprawdę co czeka dziecko w gimnazjum. Przeskok z Volkschule do gimnasjum jest tak duży, że wiele dzieci nie wytrzymuje ilości materiału, ilości przedmiotów a także wysokich wymagań nauczycieli.
Szczerze mówiąc, dobra Mittelschule może dać dziecku więcej niż niejedno Gimnazjum. Mittelschule nie zamyka dziecku w żadnym wypadku drogi do Matury czy studiów. W wielu przypadkach dla dziecka bardziej motywujące jest bycie lepszym uczniem wśród słabszych, niż bycie gorszym uczniem nawet w najlepszej szkole. Również po Mittelschule dziecko ma możliwość szybszego zdobycia zawodu i zdania matury niż po Gimnazjum po ukończeniu którego, dziecko musi studiować lub uczyć się w szkole wyższej (Hohschule).
Ustawowy obowiązek szkolny w Austrii wynosi 9 lat. Dlatego dzieci które skończyły podstawówkę i Mittelschule czy Gimnazjum Unterstufe, muszą zrobić przynajmniej jeszce rok szkoły (tzw. Polytechnische Schule PF czyli Poli, nie ma nic wspólnego z polską Politechnika niestety) by dopełnić obowiązku szkolnego, by mogly zrobić Lehre 2-4 lat (polska zawodówka).
Inna możliwość dla dzieci po Mittelschule, które chcą się uczyć. To przejście do:
ORG -Realgymnasium Oberstufe (4-5 lat) plus matura, jednak bez konkretnego zawodu lecz profilowane w jakimś kierunku: sportowym, muzycznym, informatycznym czy biologicznym.
BM – Berufsbildende Mittlereschule trwa 3-4 lat bez Matury, z obowiązkową praktyką. Są to np: Technische Fachschule 4 lata, Handelsschule 3 lata, Hotelfachschule 3 lata, Kindergartenasistenz 3 lata
BH – Berufsbildende Höhere Schule z Maturą (5 lat w tym obowiązkowa praktyka):
I są to np:
HTL – Höhere Technische Lehrnanstalten, (techniczne zawody)
HAK – Handelsakademie – szkoła handlowa
HLM – Hohere Lehrnanstalten fur Mode und Bekleidungstechnik – szkoła odzieżowa
HLT – Hohere Lehrnanstalten für Tourismus – szkoła hotelarska
BAKIP (teraz BAFEP) – (Kindergartenpädagogik) – nauczanie przedszkolna
SOZPÄD – (Sozialpädagogik) – kierunek socjalny
Zasady przyjęcia do większości z tych szkół to pozytywne ukończenie 8 klasy NMS. (Neue Mittelschule) lub Gymnasium Unterstufe, a także oceny na świadectwie z ostatniej lub wcześniejszej klasy. Od ocen zależy również czy wymagany będzie dodatkowy egzamin czy nie. W niektórych specjalistycznych szkołach wymagane jest zdanie egzaminu z przedmiotu profilowanego np. :muzyka, sport, grafika, rysunek,
Również by dostać się do BAKIP trzeba zdać ogólny egzamin z kreatywności, rysunku czy muzyki by sprawdzić zdolności do pracy z dziećmi.
Również dzieci po ukończeniu Gimnazjum Unterstuffe mają te cztery możliwości. I zdarzają się nawet przypadki że wybierają zawodówkę po Gimnazjum. Dzieci, które zrobiły tylko zawodówkę mają również możliwość w Austrii zdawania Matury po ukończeniu kursu przygotowawczego.
Osoby które ukończyła BH (Berufsbildende Höhere Schule) mogą po trzech latach pracy w zawodzie zdobyć tytuł Inżyniera. Wiele szkół BH to szkoły prywatne w których opłaca się czynsz.
Warto zaznaczyć na koniec, że system szkolnictwa w Austrii jest bardzo skomplikowany, natomiast nie zamyka dziecku drogi do dalszego kształcenia na żadnym etapie. Zawsze można się rozwijać.
Więcej informacji w j.niemieckim na www.wien.at
